آشنایی با مدهای آزاردهنده در دوره‌های مختلف تاریخ

امروزه با مشاهده فیلم‌های تاریخی و دقت در نوع پوشش و لباس‌های گذشته پی می‌بریم که گاها پوشش‌های غلط و مدهای آزاردهنده‌ای وجود داشته که با گذشت زمان از بین رفته است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که مدهای آزاردهنده در برخی از موارد موجب مرگ و آسیب‌های جبران ناپذیر شده است. مد همیشه برای زیبایی به کار نرفته است بلکه مدهایی نیز با سیاست آمیخته شده و در برخی موارد بیانگر طبقه و جایگاه اجتماعی افراد بوده است. درادامه به برخی از مدهای آزاردهنده می‌پردازیم:

1. کفش‌هایی با پاشنه‌های عجیب(Chopine)

از قبیل مدهای آزاردهنده می‌توان به این نوع کفش‌ها در قرن 15 تا 17 میلادی اشاره کرد که در پوشش زنان اروپایی به چشم می‌خورد. آن‌ها برای آن‌که در روزهای بارانی در هنگام تردد گل آلود نشوند از این کفش‌ها استفاده می‌کردند. زنان مجبور بودند برای استفاده از این کفش‌ها به هنگام پوشیدن و راه رفتن از افراد مختلف یا عصا کمک بگیرد. سابقه استفاده از کفش‌های پاشنه بلند مربوط به قرن 10 می‌باشد. از این رو نه تنها زنان، بلکه مردان نیز هنگام سوار شدن بر اسب از کفش‌های پاشنه بلند استفاده می‌کردند. در حقیقت افراد برای آن‌که پاهایشان به رکاب بچسبد از این کفش‌ها استفاده می‌کردند.

در قرن ،17 به مرور کفش‌های پاشنه‌دار بیانگر قشر متوسط و بالای جامعه بود و نمادی از لوکس بودن را نشان می‌داد. مردان با توجه به این نکته که کفش‌ها کاربرد چندانی برایشان نداشت آن را از پوشش خود حذف کردند.

یکی از مدهای آزاردهنده کفش‌هایی با پاشنه‌های عجیب(Chopine)

2. دامن هابل(Hubble)

اگر بخواهیم معنا لغوی Hubble را بدانیم باید گفت این کلمه به معنای بستن پای حیوانات می‌باشد. این پوشش و مد آزاردهنده در قرن بیستم میلادی توسط طراح لباس فرانسوی به نام پُل پواقه ایجاد شد که به دامن هابل شناخته می‌شود. با توجه به گفته‌های پُل و محدودیت‌هایی که در آن زمان برای زنان وجود داشته او در تلاش برای طراحی پوشش راحت‌تر برای زنان بوده اما با طراحی دامن هابل خلاف آن عمل کرد زیرا این پوشش مانع راه رفتن سریع و راحت زنان شده بود، البته در برخی از مطالب به این نکته اشاره شده که با این طراحی موجب تحقیر بانوان شده بود.

دامن هابل(Hubble) در لیست مدهای آزاردهنده

3. طراحی لباس‌های حجیم

از دیگر مدهای آزاردهنده آستین‌های پف‌دار و سنگینی است که جهت زیبایی طراحی شده بود اما به صورت مبالغه آمیزی گشاد بودندکه زنان آن دوره به هنگام پوشیدن چنین لباس‌هایی توان حرکت دادن دست‌های خود تا بالای سرشان را نداشتند. این نوع مد آزار دهنده در زمان الیزابت در سال 1820 ایجاد شد به طوری که قسمت‌های گشاد بازو را با پارچه‌هایی پر می‌کردند.

در مواردی ناحیه شکم گشاد طراحی می‌شد و مانند پوشش بازو در این بخش هم از پارچه برای پر کردن شکم استفاده می‌شد. این مسئله به این دلیل بود که در آن دوره شکم بزرگ از نشانه‌های ثروتمندی و بیانگر جایگاه اجتماعی افراد بود؛ امروزه در پوشش‌هایمان از آستین‌های پف‌دار به جهت زیبایی استفاده می‌کنیم اما آن‌ها محدودیتی برای ما ایجاد نمی‌کنند.

4. دندان سیاه

در دوران سلطنت الیزابت اول در انگلستان شکر از اقلام گران و غیر قابل دسترس برای افراد بود. ملکه نیز به دلیل علاقه‌ی مصرف بیش از حد شیرینی و مراقبت نکردن از دندان‌هایش، دندان‌های فاسد و سیاهی داشت. این مسئله موجب شد تا دندان سیاه بیانگر مرفه بودن افراد قرار گیرد. زنان آن زمان هم برای آنکه خود را از طبقه مرفه نشان دهند دندان‌های خود را سیاه می‌کردند.

دندان سیاه یکی از مدهای آزاردهنده

5. کرنیولاین؛ دامن عریض فنری

دامن فنری بسیار بزرگ از مدهای آزاردهنده در قرن 19 میلادی می‌باشد که در زیر لباس استفاده می‌شد. بیشترین محبوبیت این دامن‌ها مربوط به دوران رنسانس بوده که البته در قرن 18 دامن‌های تنگ جایگزین این پوشش شدند اما همانطور که در ابتدا گفته شد در قرن 19 مجدد توجه طراحان مد و افراد جامعه را به خود جلب کرد. به نظر می‌رسد پف دامن هدف اصلی طراحی این نوع دامن بوده است.

در طراحی این دامن معمولا موی اسب و چوب و یا فلز به کار می‌رفت. به علت عرض زیاد این دامن‌ها بود که راه رفتن و حرکت را برای انسان سخت می‌کرد و این مسئله در اماکن شلوغ و پرتردد آزار بیشتری را برای افراد به همراه داشت. به گونه‌ای که حوادث خطرناکی را رقم می‌زد و موجب مرگ و آسیب‌های جانی افراد می‌شد. از سوانحه‌ای که اثر وجود این مد آزار دهنده ایجاد شد می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

در آتش سوزی کلیسا در سال 1863 که اغلب جانباختگان از زنان بودند. موارد دیگری نیز می‌توان به گیر کردن دامن زیر چرخ کالسکه به هنگام سوار شدن بر آن اشاره داشت. حتی در هنگام وزش شدید این دامن‌ها مانع فرار افراد می‌شد.

دامن عریض فنری در مدهای آزاردهنده

6. پای کوچک در فرهنگ چین

در قرن 10 داشتن پاهایی کوچک در بین زنان چینی از نشانه‌های زیبایی بود، به همین دلیل پای دختران را در سن پنج سالگی محکم می‌بستند تا رشد نکند. این باور غلط و مدآزاردهنده در بین افرادی که در طبقات بالای جامعه قرار داشتند بیشتر مشاهده می‌شد. استفاده از این مد موجب شده بود تا فرم پای افراد زیادی، تغییر کند و تاثیرات منفی در راه رفتن برایشان ایجاد کند. این باور غلط و مد آزار دهنده در قرن بیستم ممنوع شد.

7. کلاه گیس معطر

در دوران قرون وسطا پوشش کلاه گیس معطر توسط لوئی 14 متعارف شد. استفاده از نوعی کلاه گیس از جنس موی بز، اسب یا انسان که توسط گیاه اسطوخودوس و پرتقال معطر می‌شد. افراد زیادی از طبقات متوسط و مرفه جامعه از این کلاه استفاده می‌کردند برای از بین بردن بوی بد، حاصل از بیماری سفلیس، و این سبک متعارف شد.

کلاه گیس معطر یکی از عوامل مدهای آزاردهنده

8. ماکارونی

هنگامی که نام ماکارونی به گوشمان می‌رسد غذایی با طعم فوق العاده در ذهنمان نقش می‌بندد اما گفتنی است که در قرن 18 نوعی مد در پوشش مردان بوده است. ماکارونی به عنوان یک مد غیرعادی در اروپا شناخته می‌شد. این مد مورد استفاده مردانی با ظاهر عجیب قرار داشت که با لباس‌ها و تزئینات خاصی ظاهر می‌شدند. مردان ماکارونی عادت داشتند با آرایش خاص، لباس‌های عجیب، زنجیرها و دستبندهای بسیار در محافل مختلف حضور یابند. این مد برای مدت نسبتا طولانی از ایتالیا شروع شده و به سراسر انگلستان و فرانسه رواج یافت. از مدهای آزاردهنده می‌توان به مواردی بسیار خطرناک اشاره کرد که خطر مرگ در آن‌ها وجود داشت و در لوازم آرایشی مورد استفاده بود.

9. بهای داشتن چشمان زیبا

داشتن چشم‌های درشت چه در گذشته و چه امروز از ملاک‌های زیبایی بوده است. امروزه افراد با استفاده از روش‌های مختلف از قبیل جراحی، استفاده از لنز و آرایش‌های خاص چشم‌هایشان را زیبا می‌کنند. در قدیم افراد از روش خطرناکی استفاده می‌کردند. آن‌ها با چکاندن چند قطره از عصاره گیاه سمی شابیزک داخل چشم موجب درشت شدن چشمانشان می‌شدند. آن‌ها به این مسئله که مصرف بیش از حد این گیاه درمانی می‌تواند موجب مرگ شود بی‌توجه بودند. استفاده از این گیاه در قرن 16 بین زنان ایتالیایی و در قرن 19 بین زنان فرانسوی رواج بسیار داشته است.

10. مرگ به بهانه پوست روشن

استفاده از مواد سمی برای داشتن زیبایی بیشتر از دیگر مدهای آزاردهنده است که در گذشته رواج داشت. زنان برای روشن کردن و پوشش پوست از آرسنیک و سرب برای صورتشان استفاده می‌کردند. داشتن زیبایی آنقدر میان زنان اهمیت داشت که حتی ملکه الیزابت هم برای آرایش خود از این مواد خطرناک استفاده می‌کرد. در نهایت در اثر استفاده از آرسنیک، سرب و موارد آرایشی خطرناک، این مد موجب عفونت، التهاب و ریزش مو برای زنان گشته و در بعضی مواقع مرگ بسیاری از افراد را به دنبال داشت.